Weblog van Eric Leltz ||

De lokale politiek en een G1000

Maandag 13 juli 2015

eric leltz

Op de opiniepagina van het Brabants Dagblad van 4 juli hield Hans Kessens een pleidooi om in plaats van het door GroenLinks en D66 geopperde plan om een 'G1000' te organiseren, 'Bossche voorkamers' in te stellen. Bij voorkamers buigen gemeentebestuur en inwoners zich over vooraf afgesproken thema's. Kenmerkend is dat de deelnemers inhoudelijke kennis hebben over de onderwerpen. Bijvoorbeeld omdat ze er in het dagelijks leven mee te maken hebben. Ook bij een G1000 gaat het om een gezamenlijke opgave, alleen worden de inwoners daar betrokken op basis van loting, dus willekeurig. Je voorkomt hiermee dat de gesprekspartners alleen maar bestaan uit de mondige, betrokken, hoog opgeleide dertigplusser. Omdat de deelnemers minder voorkennis hebben begint een G1000 met kennisvergaring.

Onze democratie stamt uit een tijd dat inwoners ongeletterd, onbereikbaar en onmondig waren. Hierbij past representatieve politiek waarbij 'het volk' zich eens in de zoveel jaar uitspreekt en zich voor de rest laat vertegenwoordigen. Maar door opleiding en sociale media zijn inwoners tegenwoordig veel beter en sneller geïnformeerd over wat speelt in de samenleving. Bovendien kunnen inwoners zich snel organiseren. Gelijkdenkenden hebben elkaar na een oproep op Facebook of Twitter snel gevonden. Dit zorgt er voor dat de democratie in de huidige opzet, tegen haar grenzen aanloopt. Dan gaat het om draagkracht omdat besluitvorming te lang duurt en om draagvlak omdat inwoners zich onvoldoende vertegenwoordigd voelen. Ieder initiatief om inwoners meer te betrekken bij de (lokale) democratie kan dan ook op mijn sympathie rekenen. Zo ook de 'voorkamers'. Maar waarom zou daarnaast geen G1000 kunnen bestaan?

Over de door Kessens genoemde bezwaren tegen een G1000: "wie binnen het gemeentebestuur committeert zich aan de uitkomsten?" en "wie bepaalt de gespreksonderwerpen?" zijn toch eenvoudig afspraken te maken. Denk aan de spelregels die bijvoorbeeld ook bij een referendum worden gemaakt. Kessens noemt ook nog twee andere bezwaren: "eerste ervaringen elders leren dat de invloed op de politiek beperkt is" en "een democratisch tekort is op dit moment niet het grootste vraagstuk in Den Bosch". Ook over het eerste punt kun je vooraf afspraken maken en bovendien kun je leren van de experimenten. Met het tweede punt zouden zelfs de door Kessens zo gewenste voorkamers nog even in de wachtkamer moeten. Immers daarmee wordt uiteindelijk ook ingespeeld op een democratisch tekort.

Net als de democratie is ook de politiek aan vernieuwing toe, meer passend in een tijd waar inwoners mondiger zijn, de wereld transparanter is en besluitvorming sneller moet. De opgebouwde sociale kennis en ervaring in de samenleving kan daarom uitstekend worden ingezet om een G1000 te organiseren. Voorbeelden laten zien dat de deelnemers zich met grote toewijding, wederzijds respect en humor over (sociale) problemen buigen. Het maakt de deelnemers competenter, verfijnder in hun oordeel en geeft ze meer oog voor de complexiteit van politieke besluitvorming. Dit draagt weer bij aan meer respect voor politici. Bovendien krijg je door loting meer legitimiteit voor de voorgestelde besluiten en meer diversiteit van de deelnemers in plaats van alleen de direct betrokkenen en toch al actieve inwoners, zoals bij de voorkamers. Dit komt het draagvlak ten goede.

Overigens is daarmee het besluit nog niet genomen. Daar gaat binnen de huidige regels van de democratie de gemeenteraad nog altijd over. Het zou haar sieren als ze bij een door haar zelf geïnitieerd experiment van de G1000 niet in de reflex schiet om daar ook weer haar eigen partijpolitieke plasje over te doen. Het gaat dan om loslaten en durven te vertrouwen op de kennis en kunde van de inwoners. Dan kunnen de voorgestelde besluiten zonder restrictie worden overgenomen. Anders krijgt Kessels op één van zijn punten: "de invloed van een G1000 op de politieke besluitvorming is beperkt" alsnog gelijk.

De lokale politiek en een G1000

Reactie geven

Archief

Rubrieken