Eric Leltz  RSS feed    

Een joods monument

Woensdag 18 april 2012

eric leltz

In juni 2010 ontvingen zowel de Edese fracties als het college van B&W een brief van een comité met het verzoek om een monument te plaatsen ter nagedachtenis van de omgekomen Joodse inwoners van Ede in de periode 1940-1945. Ik heb er op 10 juni 2010 over geschreven. Er bleek toen niet veel draagvlak voor een dergelijk monument. Nu echter, bijna 2 jaar later, is er een monument opgericht tegenover het Mausoleum. Ik schreef er destijds het volgende over.

Binnen mijn fractie heeft Karel Jan Visser onderzoek gedaan naar de joodse gemeenschap in Ede. In de oorlog zijn 29 Joodse inwoners van de gemeente Ede gedeporteerd en omgekomen, het merendeel in Auschwitz en Sobibor. Van deze inwoners is er een in Ede geboren, mevrouw Adeline Marie Hartog. Zij is op 25 februari 1945 in KZ Flossenburg overleden.

Ede heeft veel te danken aan zeker een van haar joodse inwoners. De heer Hartog, overigens geen familie van de eerder genoemde mevrouw Hartog, heeft in Ede de kunstzijdefabriek ENKA, opgericht. Hij heeft tevens de Reehorst aangekocht en daar een culturele bestemming aan gegeven. Ook heeft hij een groot aantal woningen voor zijn werknemers laten bouwen. De heer Hartog was een sociaal bewogen man.

Gezien bovenstaande lijkt het mijn fractie een goed idee om in Ede een monument ter nagedachtenis van de joodse slachtoffers in de tweede wereldoorlog te plaatsen. De aard en de locatie van het monument kan dan worden gekoppeld aan het terrein waar de voormalige ENKA fabriek heeft gestaan. Dit gebied wordt momenteel heringericht voor woningbouw en enkele markante gebouwen blijven na restauratie staan. Zo ook het poortgebouw recht tegenover de spoorlijn. Daar had de ENKA een emplacement voor het overladen van goederen. Of er vanuit station Ede-Wageningen transporten van Joden hebben plaatsgevonden is niet zeker maar het spoor staat wel symbool voor de Holocaust. Daar moet toch een mogelijkheid zijn om een monument te plaatsen. 

Reacties



Jan Kijlstra
De stichter van de ENKA, de heer Hartog, was niet, zoals schrijver stelt, een inwoner van Ede.

En bij het poortgebouw was geen emplacement, maar een aftakking van de spoorlijn, met een perron. Voor de personeelstrein.

Het goederentransport per spoor ging via een aftakking die naar achter het poortgebouw voerde. O.a. voor de tankwagons met chemicaliën.

In hoeverre de heer Hartog, als ondernemer, sociaal bewogen was is de vraag.
Jan Kijlstra
Nog even:

Karel Jan heeft z'n huiswerk niet gedaan!

Overigens: de samenstellers van de lijst die op het monument staan ook niet.

Tenminste 4 namen (die wèl bekend zijn) staan er niet op.

En het toegezegde digitale monument? Ach, er is een webpagina met de titel "wij gedenken".

Die vindt dus niemand. En ook daar ontbreken, ondanks toezeggingen, namen op. Bijvoorbeeld van de kinderen Overweg.


Reactie geven

Naam *
Email *
Website
Bericht *

Archief



Rubrieken


Made by DeeWeeDee