Eric Leltz  RSS feed    

Pikettymania

Vrijdag 14 november 2014

ericleltz 

Ik heb de afgelopen maanden met verbazing gekeken naar de aandacht voor Thomas Piketty. Niet omdat zijn gedachtegoed verkeerd is, maar omdat de aandacht zo breed is. Die kwam namelijk niet alleen uit de verwachte hoek van economen maar ook uit diverse onverwachte hoeken. Als een ware tienerster werd hij ontvangen. Welke gevoelige snaar heeft hij geraakt? Zal het zijn omdat hij beschrijft wat velen ook al voelen? Heeft hij de tijd mee? We zitten immers in een transitie en juist dan is er ruimte voor andere gedachten. Het WRR (wetenschappelijk raad voor regeringsbeleid) kwam dit jaar in haar rapport "Hoe ongelijk is Nederland" in grote lijnen met dezelfde boodschap. Dit rapport kreeg echter veel minder aandacht.

Hoewel het boek bijna 700 pagina's telt zie je in vrijwel alle reacties steeds dezelfde zaken terug:

  • de kloof tussen groepen mensen neemt toe door de concentratie van welvaart bij vermogenden. De opbrengst op kapitaal is namelijk groter dan de economische groei oftewel zij die vermogen bezitten worden steeds rijker en zij die alleen loon of een uitkering ontvangen zullen hier steeds meer bij achter lopen,
  • er moet een wereldwijde belasting op vermogen komen. Iets waarvan Piketty zelf al zegt dat dit onhaalbaar is.

Wat onderbelicht blijft in het boek maar zeker ook bijdraagt aan de ongelijkheid is de ontwikkeling van ICT (informatie en communicatie techniek) in de vorm van "the internet of things". Nadat al veel productiearbeid aan de onderkant van de samenleving is vervangen door ICT zie je die vervanging nu steeds meer in de middenklasse van de samenleving. Machines en robots nemen dit werk over en anders doen andere medewerkers met behulp van ICT dit werk er gewoon bij. Zoals bijvoorbeeld afspraken maken en notuleren. De mensen die dit werk deden, gaan hun heil elders zoeken. Dat kan bij hoger geschoold werk met hogere lonen als ze hier extra opleiding voor hebben genoten. Maar het grootste deel gaat naar lager betaald werk hoewel ze daar overgekwalificeerd voor zijn. Gevolg is dat het potentiële aanbod voor lager geschoold werk groeit. En een economische wet leert dat hoe meer aanbod er is, hoe lager de lonen. Voorbeelden van minder betaald werk vind je op plaatsen waar persoonlijke aanwezigheid relevant is zoals in de zorg, detailhandel, horeca, schoonmaak en beveiliging. Maar ook hier zie je dat ICT al om de hoek komt kijken. Denk aan robots in verpleeghuizen. Deze robots moeten wel eerst worden ontworpen. Dat wordt dan weer gedaan door hoger opgeleiden met hun hogere lonen.

Deze neerwaartse loondruk op lager opgeleiden met lagere lonen en vaak in deeltijd banen en een opwaartse loondruk bij hoger opgeleiden met fulltime banen, zal de kloof tussen groepen mensen ook vergroten.



Reactie geven

Naam *
Email *
Website
Bericht *

Archief



Rubrieken