Eric Leltz  RSS feed    

De Stembreker

Zondag 19 augustus 2012

stembreker

De Stembreker van de G500 is natuurlijk een mooie aandachttrekker maar of het nu allemaal wel zo reëel is? Het komt in feite neer op shoppen in verschillende winkels. De mouwen koop ik in winkel A, de knopen in winkel B en de rest van de stof in winkel C. De macht aan de consument. Of in het geval van de Stembreker, aan de kiezer. Een mooi streven, maar daarmee heb ik nog geen overhemd. Dat moet dan nog wel in elkaar worden gezet.

Als ik mijn enige stem verdeel over verschillende partijen is het zeer naïef om te denken dat deze partijen daarna in een regeerakkoord zonder slag of stoot met elkaar gaan samenwerken. Zeker als de kiezer hen daartoe dwingt. Zo'n opgedrongen huwelijk kun je nog zien als een zakenkabinet. Maar het leidt onherroepelijk tot compromissen. En het is dan maar de vraag of de door mij gekochte spulletjes, lees gewenste richting, nog tot zijn recht komen. Dan zit je namelijk weer midden in het systeem dat door de G500 zo wordt verguisd. De teleurstelling ligt dan op de loer en in die zin schept de Stembreker irreële verwachtingen.

Als je echt iets wil veranderen begin je niet aan het einde van het besluitvormingsproces waar de kiezer nog iets te zeggen heeft, maar begin je eerder. Dan maak je de stap van structuurverandering naar cultuurverandering. In plaats dat al de politieke partijen hun eigen assortiment uitventen kunnen ze meer naar elkaar toe groeien. Bijvoorbeeld door zich per thema in een gezamenlijk standpunt uit te spreken. En in het uiterste geval leidt dat tot een fusie. Dan heb je minder winkels lees minder versplintering. Maar het zit in de aard van de mens om zich te onderscheiden binnen kleine marges. En zolang dit zo is, zal dit systeem met vele (splinter) partijen, niet veranderen. Ook dat is democratie.

Lenteakkoord

Zondag 29 april 2012

eric leltz

Vijf partijen krijgen in minder dan twee dagen voor elkaar waar 3 partijen 7 weken lang niet uitkomen! Hoe is dat mogelijk? Dat kan natuurlijk alleen als partijen snel kunnen handelen en bereid zijn om compromissen te sluiten. Stuurmanskunst dus.

Dat is de meerwaarde van het akkoord. Als de nood aan de man is, zijn er partijen die naar het roer durven te lopen en verantwoordelijkheid nemen in plaats van weg te duiken. Want laten we vooral beseffen dat het 5 voor 12 was voor Nederland. Door het afketsen van de onderhandelingen, zo vlak voor het moment dat een begroting moest worden ingediend voor Europa, stond Nederland met de rug tegen de muur. En dat mag je CDA, VVD en PVV zwaar aanrekenen. Fantastisch dus dat drie partijen, Christen Unie, D66 en GroenLinks, in die moeilijke omstandigheid verantwoordelijkheid namen en Nederland voor de afgrond hebben weggesleept. De PvdA heeft een inschattingsfout gemaakt door niet mee te doen aan het akkoord. Jammer. Nu resten bittere tranen.

De PvdA zal op weg naar de verkiezingen uitvergroten wat Christen Unie, D66 en GroenLinks hebben moeten inleveren om tot een akkoord te komen. Maar dan gaan ze wel voorbij aan het feit dat het niet het moment was om zoveel mogelijk van je eigen programma binnen te halen maar dat op zeer korte termijn een akkoord moest worden gesloten. En een akkoord vraagt per definitie van de onderhandelaars dat ze

  • kunnen inleveren,
  • een compromis kunnen sluiten,
  • boven de partij politiek kunnen uitstijgen en
  • niet blijven vastzitten in dogma's.

Christen Unie, D66 en GroenLinks hebben op een voor Nederland cruciaal moment bewezen dat ze dit kunnen. Daarom moet er tijdens de campagnes naast aandacht voor inhoudelijke thema's ook aandacht zijn voor bestuurlijke thema's. Dus dat:

  • Christen Unie, D66 en GroenLinks op het beslissende moment verantwoordelijkheid namen,
  • VVD en CDA hun hart hebben verkwanseld aan de PVV en daarmee Nederland in een beroerde positie hebben gemanoeuvreerd,
  • de PvdA toen het echt spannend werd in zichzelf gekeerd bleef, dogmatisch bleef, weg dook en geen verantwoordelijkheid nam.

Christen Unie, D66 en GroenLinks kunnen aangeven waar ze hebben ingeleverd, waarom en als ze het alleen voor het zeggen hebben, wat ze zouden verbeteren aan het akkoord. Maar voorlopig doen we het met dit akkoord.

Als de partijen van het lenteakkoord hun huzarenstukje in de campagne goed voor het voetlicht brengen, gaan ze ook na de verkiezingen met dat akkoord door. Een vliegende start. En dan breekt er na een mooie lente ook nog een mooie herfst aan.

Hoe verder?

Zondag 25 juli 2010

 

eric leltz

       

Paars+ is dus mislukt. Voormalig premier Lubbers is nu aangesteld als informateur om richting te geven in de ontstane situatie. Hij zoekt het over rechts en probeert een kabinet van PVV, VVD en CDA in elkaar te knutselen. En toegegeven die Verhagen heeft het goed gespeeld: je bescheiden opstellen door het verlies te accentueren, geduld tonen en anderen de kastanjes uit het vuur laten halen om uiteindelijk toch weer in beeld te komen. En dan is ook nog een prominent CDA-er aangesteld als informateur.

Maar de combinatie over rechts lijkt gedoemd te mislukken. De CDA fractie zal wel wat graag willen regeren en dus schuiven ze aan bij de VVD en de PVV. En met argumenten als “met het oog op het landsbelang” en “Nederland kan toch niet zolang onbestuurbaar blijven” zullen ze er wel een draai aan geven. Maar als partij loopt het CDA door alleen al in gesprek te gaan met de PVV grote risico’s. Het gemor van de leden zal er toe leiden dat het CDA hier niet in mee kan gaan. Dan ligt de weg open voor de door de VVD gewenste combinatie VVD, CDA, PvdA. Maar dat kan Cohen eigenlijk niet meer uitleggen. Als hij hier toch instapt zal hij moeten accepteren dat de woorden “u draait” ook aan hem gaan kleven. En na het echec met Bos straalt dit dan wel af op de hele PvdA. Dan is de geloofwaardigheid van de partij in het geding. Bovendien moeten we niet vergeten dat juist de combinatie PvdA en CDA, de aanzet was voor de benarde situatie waar we nu in verzeild zijn geraakt. En waarom zouden de PvdA en de VVD elkaar nu wel vinden? Bij Paars+ lag de pijn immers juist bij deze twee partijen. Als de PvdA al in een kabinet stapt met VVD en CDA zal zij uit strategische overwegingen wellicht GroenLinks en/of D66 vragen om mee te gaan. Maar voor GroenLinks is dit een zeer ongewenste optie. GroenLinks is in deze variant niet echt nodig en zal door VVD en CDA al snel als vijfde wiel aan de wagen worden gezien. Niet doen dus. Daarmee lijkt ook de variant VVD, CDA, PvdA afgeserveerd. En is dan meteen de rol van de VVD niet uitgespeeld?

Mijn eerdere oproep aan de linkse partijen om samen een regeerakkoord te schrijven komt daarmee opnieuw onder de aandacht. En wie weet wie dan wil aanschuiven?

    

Ja, we zijn er uit....

Woensdag 09 juni 2010

 

Archief



Rubrieken